Η απιδέα 

Το ξεχασμένο δέντρο με τις θαυματουργές ιδιότητες που μεγάλωσε γενιές και γενιές στην Ελλάδα μας

Λίζα Καβαλλινέα

η αμυγδαλόμορφος ή γκορτσιά είναι είδος του γένους των αχλαδιών της τάξης των ροδoειδών. Είναι ένα ξεχασμένο δέντρο που έχει πάρα πολλά οφέλη για την υγεία μας. Και όχι μόνο.

Γκορτσιά: Η ιστορία του δέντρου – Πού φύεται

Πρόκειται για έναν καρπό που έχουμε στην χώρα μας και οι παλιότεροι όχι μόνο δεν το άφηναν παραμελημένο αλλά αντιθέτως εκμεταλλεύονταν τους καρπούς του καθώς έχουν πολλά οφέλη για την υγεία.

Το δέντρο αγριογκορτσιά (πύρος ο αμυγδαλόμορφος – pyrus amygdaliformis) αυτοφύεται κι ευδοκιμεί σε όλα τα βουνά και τις ρεματιές του Γέρμα Καστοριάς. Οι κάτοικοι τού εν λόγω χωριού εκτιμούν πολύ το υπόψη φυλλοβόλο δέντρο, καθότι αγαπούν ιδιαίτερα τους εύγευστους καρπούς του, τα λεγόμενα αγριόγκορτσα ή απλώς γκόρτσα.Παλαιότερα, πριν το έτος 1960, όλοι σχεδόν οι Γερμανιώτες μετέβαιναν κατά τον μήνα Οκτώβριο στις τοποθεσίες όπου υπήρχαν τρανές αγριογκορτσιές και μάζευαν σε μεγάλα τσουβάλια τα ώριμα γκόρτσα τους.

Τα εκλεκτότερα απ’ αυτά τα γκόρτσα τα μετέφεραν στο σπίτι τους και παρασκεύαζαν γλυκύτατο πετιμέζι, ενώ τα υπόλοιπα τα έριχναν ως ζωοτροφή στους οικόσιτους χοίρους τους.

Το αναφερόμενο πετιμέζι το παρασκεύαζαν ως εξής: Έριχναν τα γκόρτσα μέσα σε ένα μεγάλο κακάβι (χάλκινο καζάνι) και τα έβραζαν με νερό επί αρκετή ώρα, έως ότου μετατραπούν σε παχύρευστο πολτό.

Ποια είναι τα θετικά που προσφέρει η αγριογκορτσιά

Κατόπιν στράγγιζαν (διήθιζαν) τον εν λόγω πολτό, μάζευαν το σιρόπι του, έριχναν σ’ αυτό μία μικρή ποσότητα «κασταλαγής» (κοσκινισμένη στάχτη– (!) “Τροφή”: Στα μέρη μου και παρότι ο αρθρογράφος απορεί, θυμάμαι πως την χρησιμοποιούσαμε στην παρασκευή πολλών πραγμάτων εκ των οποίον ορισμένα τρώγονται, όπως για παράδειγμα οι κουραμπιέδες!) και το συγκέντρωναν σε κιούπια (πήλινα δοχεία).

Την επόμενη ημέρα έβγαζαν από τα κιούπια το σιρόπι, χωρίς την κατακαθισμένη στάχτη, και το έβραζαν μέχρι να γίνει παχύρρευστο πετιμέζι. Μ’ αυτό το πετιμέζι και με κομμάτια κυδωνιού και μήλου έφτιαχναν υπέροχα γλυκά κουταλιού.

Έφτιαχναν επίσης με το πετιμέζι και μ’ αλεύρι νόστιμες μουστόπιτες, ενώ με ψίχα καρυδιού παρασκεύαζαν εξαιρετικά σουτζούκια, που τα έτρωγαν αργότερα τα μικρά παιδιά τους, όταν έπεφτε το πρώτο χιόνι στο βουνό Μουρίκι.

Σήμερα, μόνον οι κτηνοτρόφοι του Γέρμα κι ευάριθμοι κάτοικοί του που αναπολούν την παλαιά βουκολική ζωή, επισκέπτονται τις αγριογκορτσιές του χωριού και γεύονται τα νόστιμα φρούτα τους.

“Τροφή”: Με αφορμή αυτό το πολύ ενδιαφέρον κείμενο που βρήκα στο διαδίκτυο, σκέφτηκα να μάθουμε λίγα περισσότερα για αυτόν τον ξεχασμένο (έναν ακόμη) καρπό της νιότης πολλών από εμάς, καθότι όπως όλα τα φυτά-καρποί, έχει και αυτό/ος τις ξεχωριστές ιδιότητές του!

Η γκορτσιά, λοιπόν, είναι ένα μικρό δένδρο με ύψος που μπορεί να φθάσει τα 6 μέτρα. Είναι μια αγριοαχλαδιά, γνωστή με το επιστημονικό όνομα Πύρος η αμυγδαλόφυλλη (Pyrusamygdaliformis), διότι τα φύλλα της μοιάζουν λίγο με της αμυγδαλιάς.

Πως να ξεχωρίσετε την αγριογκορτσιά

Έτσι την ξεχωρίζουμε από την Πύρο την κοινή (Pyrus communis), η οποία έχει στρογγυλωπά φύλλα, παρόμοια με της ήμερης αχλαδιάς. Την γκορτσιά μας θα τη συναντήσουμε και με πολλά ακόμη ονόματα, όπως γκοριτσιά, αμπουρτζιά, αγριαπιδιά, αγκαθιά κ.λ.π.

Μαζί με άλλα παρόμοια είδη και ασφαλώς την ήμερη αχλαδιά ανήκει στην οικογένεια Ροδίδες (Rosaceae), στην οποία ανήκει επίσης η μηλιά και άλλα οπωροφόρα δένδρα.

Η γκορτσιά και τα άλλα είδη της αχλαδιάς είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Ίσως είναι η όγχνη του Ομήρου ή η άπιος του Θεόφραστου.

Η γκορτσιά είναι φυλλοβόλο δέντρο με αγκαθωτό, λείο και γκρίζο κορμό. Τα φύλλα της είναι στενόμακρα, σκουροπράσινα και λεία στο επάνω μέρος τους και πιο ανοιχτόχρωμα και στην αρχή χνουδωτά στο κάτω και με μήκος περίπου 4 – 5 εκατοστά.

Τα άνθη της βγαίνουν σαν μπουκετάκια σε ταξιανθία σκιαδιόμορφο κόρυμβο. Αποτελούνται από πέντε άσπρα πέταλα. Ανθίζει την Άνοιξη (Απρίλιος – Μάιος).

Ο καρπός της είναι μικρός και σφαιρικός, με διάμετρο περίπου 2 – 3 εκατοστά, πράσινος και στυφός όταν είναι άγουρος. Όταν ωριμάζει παίρνει το καστανοκίτρινο χρώμα και είναι πιο γλυκός. Φυτρώνει συνήθως σε υψόμετρο μέχρι 1500 μέτρων.

Όπως γνωρίζουν πολλοί γεωργοί και οπωροκαλλιεργητές, η γκορτσιά μπορεί να εμβολιαστεί και να μας δώσει μια ήμερη αχλαδιά, αρκετά ανθεκτική στις ασθένειες. Ήδη στο βουνό μας πολλοί μερακλήδες έχουν εμβολιάσει αρκετές γκορτσιές και έτσι ο περιπατητής μπορεί το Καλοκαίρι να απολαύσει τους χυμώδεις καρπούς τους.

Η γκορτσιά χάρη στα πολλά οξέα και άλλες χημικές ουσίες που περιέχει δεν αποτελεί μόνο θρεπτική τροφή, αλλά οι καρποί της έχουν και φαρμακευτικές ιδιότητες και βοηθούν στη θεραπεία παθήσεων του πεπτικού και του αναπνευστικού συστήματος.

Τα οφέλη της αγριογκορτσιάς

Κατά της διάρροιας, είναι αντισπασμωδικό και ευεργετικό στις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος και την δυσμηνόρροια.

Είναι ένα δέντρο που έχουμε την τύχη να φύεται μόνο στη χώρα μας. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις πολύτιμες ιδιότητες των καρπών του...ipliroforia.gr

ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ

ΚΑΛΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΝΑ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΩΘΟΎΝ ΤΩΡΑ ΜΕ ΤΟΝ
 ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ 

ΦΟΡΕΑ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ

ΓΙΑ ΝΑ
 ΑΝΑΛΑΒΟΥΜΕ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΝ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ ΩΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ!

ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ, Ο ΠΛΟΥΤΟΣ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ, Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ 
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, 

ΤΟ ΑΞΙΑΚΟ ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΟΙ ΝΟΜΟΙ, ΤΑ ΠΑΝΤΑ! 

ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΖΗΣ  ΥΠ.ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Ν.ΚΕΡΚΥΡΑΣ

https://www.youtube.com/channel/UCtcsyx10rUTX7acjc2LrGvQ

EMAIL.mazisiwan@gmail.com ΤΗΛ.6981205200

  ΕΛΛΗΝΩΝ  ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ      Ε-ΣΥ-ΚΕΡΚΥΡΑΙΩΝ 

ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΟΥ  ΠΟΛΙΤΗ  3 ΕΝΑΝΤΙ  ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥ  ΜΕΓΑΡΟΥ

ΤΗΛ.2661304998  ΑΝΟΙΧΤΑ ..ΔΕΥΤΕΡΑ -10,30-13,00
                                            ΤΡΙΤΗ   ΑΠΟΓΕΥΜΑ   6-9
                                                                                      ΤΕΤΑΡΤΗ-  10,30-13,00 ΑΠΟΓ.18,00-20,30
                                                        ΠΕΜΠΤΗ    11,00-13,00.
                                                            ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ  10,30-13,00
                                          Σ/Κ    ΚΛΕΙΣΤΟ
EMAIL ...esykerkiraion@gmail.com

ΔΙΑΒΑΣΤΕ:

ΑΙΘΕΡΙΚΗ ΓΡΑΦΗ

ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ

SORRAS TV

HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ e-synews

ΕΛΕΥΣΙΣ ΡΑΔΙΟ

ΑΛΦΕΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ

ΠΡΟΦΙΛ ΑΡΤΕΜΗ ΣΩΡΡΑ

ΠΡΟΤΑΣΗ 600 ΔΙΣ

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΗΜΩΝ

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ

ΤΑ 600 ΔΙΣ ΔΟΛΑΡΙΑ ΤΩΝ ΚΥΡΙΑΡΧΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΙ 7 ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΑ ΕΤΗ ΣΤΟΥΣ ΚΡΑΤΙΚΟΥΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥΣ