Βοήθεια καιγόμαστε - 102 ψυχές. Ήταν 23 Ιουλίου, η πύρινη λαίλαπα τους βρήκε αγκαλιά
Στις 23 Ιουλίου 2018 δύο μεγάλες πυρκαγιές ξέσπασαν στην Αττική, η πρώτη στην Κινέττα και η δεύτερη κοντά στο Νταού Πεντέλης. Στη δεύτερη περίπτωση η πυρκαγιά επεκτάθηκε και πέρασε μέσα από τους οικισμούς Νέος Βουτζάς και Μάτι με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 102 άνθρωποι, και να τραυματιστούν δεκάδες άλλοι. Από τις δύο πυρκαγιές καταστράφηκαν ολοσχερώς ή έπαθαν ζημιές χιλιάδες σπίτια ενώ κάηκαν και δεκάδες χιλιάδες στρέμματα δάσους.
Η πυρκαγιά στην Κινέττα φέρεται να ξεκίνησε από καλώδια σε κολώνα της ΔΕΗ, ενώ την πυρκαγιά στο Μάτι φέρεται να προκάλεσε ένας 65χρονος που έβαλε φωτιά για να κάψει κλαδιά. Εναντίον του, η Εισαγγελία Αθήνας άσκησε ποινική δίωξη, τον Μάρτιο του 2019, για εμπρησμό από αμέλεια, ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή, ενώ για το δεύτερο και τρίτο αδίκημα ασκήθηκε ποινική δίωξη και κατά άλλων 19 ατόμων, μεταξύ των οποίων είναι ο τότε αρχηγός και ο τότε υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος, ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, η Περιφερειάρχης Αττικής και δήμαρχοι της περιοχής.
H πυρκαγιά στο Νέο Βουτζά και το Μάτι είναι η φονικότερη στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους και η δεύτερη πιο φονική πυρκαγιά παγκοσμίως κατά τον 21ο αιώνα, μετά τις πυρκαγιές στην Αυστραλία στις 7 Φεβρουαρίου 2009 που είχαν σκοτώσει 180 άτομα.
Εξέλιξη συμβάντων
Τη Δευτέρα 23 Ιουλίου 2018 η κατηγορία κινδύνου για πυρκαγιές στις περιφέρειες της Αττικής, σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, ήταν «4 - Πολύ υψηλή», με μέγιστο στην κλίμακα το «5 - Κατάσταση συναγερμού». Οι προγνώσεις καιρού για την Αττική από το Εθνικό Μετεωρολογικό Κέντρο προβλέονταν άνεμοι Δυτικοί ή Δυτικοί-βορετιοδυτικοί έντασης έως 6 Μποφόρ. Στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας οι άνεμοι κινήθηκαν όντως σε αυτά τα επίπεδα μέχρι και τις 16:45 οπότε και άρχισαν ριπές άνω των 7 μποφόρ, με σταδιακή αύξηση των ροπών με ένταση 9 και 10 μποφόρ στην ανατολική Αττική και τα ορεινά αυτής, στις περισσότερες περιοχές ρεκόρ οκταετίας.
Γεράνεια - Κινέτα
Έκταση πυρκαγιάς στα Γεράνεια όρη και στην Κινέτα.
Στις 12:03 ξέσπασε πυρκαγιά σε δασική περιοχή ψηλά στα Γεράνεια Όρη] πάνω από την περιοχή της Κινέτας. Λόγω της μεγάλης ταχύτητας των ανέμων, κατέβαινε με ταχύτητα 100 χλμ/ώρα προς τους οικισμούς, οι οποίοι εκκενώθηκαν άμεσα. Η φωτιά πέρασε πάνω από την Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου και έχοντας καταστρέψει τους οικισμούς Πανόραμα 1, 2, και 3 και Γαλήνη, έκαψε σπίτια και στην Κινέτα σε μικρότερη έκταση.[10] Σύμφωνα με δήλωση του Δήμαρχου Μεγαρέων Γρηγόρη Σταμούλη, η συνολική έκταση που έκαψε η πυρκαγιά, ανερχόταν σε 60.000 στρέμματα.
Πεντέλη - Νέος Βουτζάς - Μάτι - Κόκκινο Λιμανάκι
Στις 16:41 το απόγευμα ξέσπασε δεύτερη πυρκαγιά, κοντά στο Νταού στην Πεντέλη, βόρεια της κεντρικής πλατείας του χωριού. Στην αρχή η πυρκαγιά κατευθυνόταν με φυσιολογικούς ρυθμούς προς την περιοχή του Διονύσου, καίγοντας χαμηλή βλάστηση, με αποτέλεσμα να μην προβλεφθεί ο τεράστιος κίνδυνος που επερχόταν, αλλά γύρω στις 17:10 με 17:30
ο άνεμος ισχυροποιήθηκε απότομα και άλλαξε κατεύθυνση προς τα ανατολικά, με αποτέλεσμα η πυρκαγιά να βγει γρήγορα εκτός ελέγχου ενώ παράλληλα εκτός ελέγχου είχε βγει τότε και η πυρκαγιά στη Κινέτα. Η φωτιά στην Πεντέλη εξαπλώθηκε με απίστευτα ταχείς ρυθμούς λόγω της ασυνήθιστα ακραίας ταχύτητας των ανέμων, καθώς οι ριπές ανέμου στο βουνό έφτασαν ως και τα 124 χιλιόμετρα την ώρα (12 Μποφόρ, ο μέγιστος βαθμός στην κλίμακα), σε συνδυασμό και με υψηλές θερμοκρασίες, κοντά στους 40 °C (πριν την εκδήλωση της πυρκαγιάς, η θερμοκρασία στον σταθμό της Ραφήνας έφτασε στους 39 °C, που ήταν η μέγιστη τιμή για όλο το καλοκαίρι σε όλη την Αττική, ενώ η σχετική υγρασία ήταν μόλις στο 19%). Καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του ανέμου έπαιξε η τοπογραφία και το μικροκλίμα της περιοχής, τα οποία ευθύνονταν για τη δημιουργία ισχυρών καταβατικών ανέμων κατά μήκος του παραλιακού μετώπου από τη Ραφήνα μέχρι τη Νέα Μάκρη. Ως αποτέλεσμα, η πυρκαγιά κατέκαψε τη βόρεια πλευρά του χωριού του Νταού και κινήθηκε δια μέσου της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος, προς την ευρύτερη περιοχή της Ραφήνας, στους οικισμούς Νέος Βουτζάς αρχικά και Κόκκινο Λιμανάκι και Μάτι μετέπειτα, μέσα σε λίγα λεπτά.
Γύρω στις 18:15 η φωτιά έφτασε στη θάλασσα.
Από την πυρκαγιά στο Μάτι κάηκαν χιλιάδες σπίτια και οχήματα. Λόγω της γρήγορης εξάπλωσης, πολλοί κάτοικοι και παραθεριστές δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν και είτε εγκλωβίστηκαν και κάηκαν στα σπίτια τους είτε έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να διαφύγουν πεζή ή με τα αυτοκίνητά τους, καθώς παγιδεύτηκαν λόγω του μποτιλιαρίσματος που προκλήθηκε. Σε ένα οικόπεδο δίπλα στη θάλασσα βρέθηκαν 26 νεκροί, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να βρουν την έξοδο για τη θάλασσα και εγκλωβίστηκαν εκεί. Επίσης υπήρξαν 9 άνθρωποι που πνίγηκαν στην θάλασσα στην προσπάθειά τους να γλιτώσουν από την πύρινη λαίλαπα.
Στο Νταού όπου και ήταν το σημείο μηδέν, η πυρκαγιά αντιμετωπίστηκε εύκολα, με συνέπεια οι υλικές ζημιές να είναι περιορισμένες.
Ειδικότερα καταστράφηκε ένα σπίτι και έπαθαν υλικές ζημιές άλλα τέσσερα.[16] Οι παιδικές κατασκηνώσεις στον Άγιο Ανδρέα εκκενώθηκαν για προληπτικούς λόγους αρκετή ώρα πριν φτάσει η φωτιά, με αποτέλεσμα εκατοντάδες μαθητές να αποφύγουν τον κίνδυνο. Παρόμοια εκκένωση πραγματοποιήθηκε στα παραθεριστικά θέρετρα της Πολεμικής Αεροπορίας στο Ζούμπερι και του Στρατού Ξηράς στον Άγιο Ανδρέα. Σκάφη του Λιμενικού, του Πολεμικού Ναυτικού, πλοία της γραμμής, ψαράδες και ιδιωτικά σκάφη ανέλαβαν να περισυλλέξουν όσους ανθρώπους αναζήτησαν σωτηρία στη θάλασσα.[17] Κατά την διάρκεια της εκκένωσης 45 ατόμων από ένα ξενοδοχείο στο Μάτι εκ θαλάσσης, ένα από τα πλοία που συμμετείχε στη διάσωση βυθίστηκε, με αποτέλεσμα και οι 10 επιβάτες εκ των οποίων 2 Πολωνοί τουρίστες να πνιγούν.
Εκτός από τις ανθρώπινες απώλειες, η πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα και την αποτέφρωση τεράστιων εκτάσεων πευκόδασους, ενώ επίσης οι υλικές καταστροφές ήταν τεράστιες, καθώς όλο το Μάτι και οι παρακείμενες περιοχές αποτεφρώθηκαν πλήρως.
Πάνω από 1.500 κτίρια υπέστησαν ζημιές και πολλά οχήματα καταστράφηκαν. Οι πυρκαγιές επίσης προκάλεσαν σοβαρές ζημιές στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, τηλεπικοινωνιών και ύδρευσης.
Παράλληλα λόγω του χάους που επικράτησε μετά τη πυρκαγιά, ορισμένοι βρήκαν την ευκαιρία να αποσπάσουν αντικείμενα αξίας μέσα από τα αποκαΐδια, και συγκεκριμένα τέσσερα άτομα συνελήφθησαν τη Τρίτη, γύρω στις 23:00 το βράδυ, στην περιοχή του Νέου Βουτζά, από αστυνομικούς της ομάδας ΔΙ.ΑΣ.
Επίσης, την ίδια μέρα ξέσπασε μια ίδια πυρκαγιά στον Κάλαμο η οποία άγγιξε και τον οικισμό των Αγίων Αποστόλων, καταστρέφοντας μια αρκετά μεγάλη δασική έκταση, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν τραυματίες ή νεκροί.
Άλλες πυρκαγιές
Αττική
Επίσης, στις 18:52 δημιουργήθηκε ένα ακόμα μέτωπο σε αγροτοδασική έκταση, στη θέση Πανόραμα στους Αγίους Αποστόλους Καλάμου του δήμου Ωρωπού. 3 μέρες μετά, στις 26 Ιουλίου 2018, ξέσπασε μια πυρκαγιά στα Λεγρενά κοντά στο Σούνιο και στην Ανάβυσσο από κεραυνό.
Γενικότερα
Συνολικά εκδηλώθηκαν πάνω από 15 μέτωπα σε όλη την Ελλάδα, με πιο καταστροφικά εκείνα που ξέσπασαν σε Κινέτα, Πεντέλη και Χανιά, ενώ κάποια από τα υπόλοιπα που εκδηλώθηκαν ήταν κοντά στον ισθμό της Κορίνθου, στην Αλεξανδρούπολη, στη Ρόδο και στην Ανάβυσσο.[24][25]
Θύματα
Από την πυρκαγιά στο Μάτι έχασαν τη ζωή τους 102 άνθρωποι, (48 γυναίκες, 43 άνδρες, 11 παιδιά (1 νήπιο) Το νεότερο θύμα ήταν 6 μηνών και το γηραιότερο 93 χρονών. Από τους νεκρούς ήταν 95 Έλληνες, 2 Πολωνοί, 1 Ιρλανδός, 1 Βέλγος και 1 Γεωργιανός.
Τουλάχιστον 164 ενήλικες και 23 παιδιά εισήχθησαν στο νοσοκομείο με τραυματισμούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν 11 ενήλικες σε σοβαρή κατάσταση. Τουλάχιστον 15 άτομα απεβίωσαν στους επόμενους μήνες στο νοσοκομείο.
Αιτίες –κριτική
Τις πρώτες ημέρες μετά την καταστροφή αναφέρθηκε, και από στελέχη της κυβέρνησης, ως αιτία των πυρκαγιών ο εμπρησμός, ενώ ταυτόχρονα διάφορες θεωρίες συνωμοσίας έκαναν την εμφανισή τους. Ειδικότερα, στις 26 Ιουλίου 2018 πραγματοποιήθηκε έκτακτη συνέντευξη τύπου με συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης, της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας, στη διάρκεια της οποίας παρουσιάστηκαν δορυφορικά δεδομένα που φέρεται να αποτύπωναν 13 θερμικές εστίες σε γραμμική διάταξη στην περιοχή της Κινέττας και δύο θερμικά σημεία εστιών πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική. Στην ίδια συνέντευξη ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Νίκος Τόσκας δήλωσε πως υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις που παραπέμπουν σε εμπρηστικές ενέργειες.
Τελικά αποδείχτηκε ότι η σχετική παρουσίαση ήταν εσφαλμένη και δεν υπήρχαν περισσότερες εστίες πυρκαγιών στην Κινέττα αλλά μια όπως και στην πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική.
Η αντιπολίτευση και μεγάλο μέρος του δημοσίου λόγου επικεντρώθηκε στους ανεπαρκείς χειρισμούς των υπευθύνων και της κυβέρνησης και έκανε λόγο για απουσία μέτρων πρόληψης, αν και ήταν γνωστό ότι θα επικρατούσαν ακραίες καιρικές συνθήκες στην ανατολική Αττική, και για έλλειψη ενημέρωσης των πολιτών προκειμένου να εγκαταλείψουν έγκαιρα τα σπίτια τους και ζήτησε παραιτήσεις μελών της κυβέρνησης.[34] Μεταξύ άλλων ασκήθηκε κριτική για τη μη-χρήση συστημάτων όπως το "Disaster Management framework" που έχει τη δυνατότητα να στέλνει προειδοποιητικά μηνύματα στα κινητά των κατοίκων,[35] ή και του "Evita" που βάσει στοιχείων και επεξεργασίας δεδομένων υπολογίζει σχέδιο εκκένωσης των περιοχών που απειλούνται από τη πυρκαγιά.
Παράλληλα, πολλοί δημοσιογράφοι, πολίτες και αρμόδιοι, μεταξύ των οποίων και η κυβέρνηση, έκαναν λόγο για την άναρχη πολεοδομία και τα αυθαίρετα κτίσματα που υπήρχαν στη περιοχή, τα οποία και δυσκόλεψαν τους κατοίκους να εκκενώσουν τη συνοικία.
Η περιοχή ήταν αγρότοπος μέχρι και τη δεκαετία του 1960 όταν άρχισε να οικίζεται με «αμιγώς ελευθέρα δόμηση», ενώ τα δέντρα φυτεύτηκαν από τους κατοίκους κυρίως μετά τη δεκαετία του 1980.
Ειδικά η περιοχή Μάτι ήταν δομημένη κυρίως με αυθαίρετο - μη νόμιμο- τρόπο, με κτίσματα κυρίως Β' κατοικίας.[40] Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, στην περιοχή Μάτι υπήρχαν 327 δηλωμένα αυθαίρετα με την πλειοψηφία τους χωρίς οικοδομική άδεια και εκτός σχεδίου πόλεως, με ποσοστά υπερδιπλάσια από τον μέσο όρο της επικράτειας. Στα στοιχεία του ΤΕΕ δεν περιλαμβάνονται αυθαίρετα κτίσματα μη δηλωμένα ή που έχουν ανεγερθεί αυθαίρετα σε δάση, δασικές περιοχές, ρέματα, αιγιαλούς κλπ.
Τον Μάρτιο του 2019 η Εισαγγελία Αθήνας άσκησε ποινική δίωξη για εμπρησμό από αμέλεια, ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή κατά ενός εξηνταπεντάχρονου, που είχε βάλει φωτιά για να κάψει κλαδιά και η οποία ξέφυγε και επεκτάθηκε στον Νέο Βουτζά και στο Μάτι. Επίσης ασκήθηκε ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία από αμέλεια κατά συρροή και σωματική βλάβη κατά συρροή και κατά άλλων 19 ατόμων μεταξύ των οποίων είναι ο τότε αρχηγός και ο τότε υπαρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος Σωτήρης Τζερούδης και Βασίλης Ματθαιόπουλος,[42] ο τότε γενικός γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Ιωάννης Καπάκης, η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης και ο δήμαρχος Ραφήνας Ευάγγελος Μπουρνούς.
wikipedia
0 Σχόλια